У мінулым стагоддзі ў побыт чалавецтва назаўсёды ўвайшло страшнае слова "ВІЧ/СНІД”. "Хваробай паводзінаў” неўзабаве сталі трапна акрэсліваць смяротны дыягназ медыкі. На жаль, на сённяшні дзень лекаў ад СНІДу не існуе. Адзіным выратаваннем ад ВІЧ-інфекцыі з’яўляецца прафілактыка. Варта ўдумацца ў наступныя лічбы. На нашай планеце пражывае 34 мільёны чалавек, якія з’яўляюцца носьбітамі ВІЧ-інфекцыі. Каля 30 мільёнаў чалавек памерлі ад смяротнага вірусу. Больш таго, штодзень у свеце ім заражаецца каля 3 мільёнаў чалавек і памірае ад яго каля двух мільёнаў дарослых і дзяцей. У апошнія гады назіраецца трывожная тэндэнцыя: ва Усходняй Еўропе і Цэнтральнай Азіі эпідэмія ВІЧ-інфекцыі хутка набірае абароты.

Няпростая сітуацыя з ВІЧ/СНІДам складваецца і ў нашай краіне. Паводле даных абласнога цэнтра гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя, на 1 лістапада бягучага года ў рэспубліцы зарэгістравана 15412 выпадкаў ВІЧ-інфекцыі. За дзесяць месяцаў выяўлены 1234 ВІЧ-інфіцыраваныя. На Брэстчыну прыходзіцца 1200 выпадкаў ВІЧ-інфекцыі. Варта адзначыць, што ў эпідэміялагічны працэс уцягнуты ўсе адміністрацыйныя тэрыторыі вобласці. Найбольшая колькасць ВІЧ-інфіцыраваных назіраецца ў Пінску — 545, Брэсце — 183, Баранавічах — 91 і Лунінецкім раёне — 59. На Ганцаўшчыне гэты паказчык — 12.

І калі за мінулыя гады назіранняў асноўным шляхам перадачы ВІЧ-інфекцыі быў парэнтэральны, што значыць ін’екцыйнае ўвядзенне наркотыкаў, то ў апошні час медыкі адзначаюць, што расце колькасць асоб, інфіцыраваных палавым шляхам. У асноўным, гэта маладыя людзі ва ўзросце ад 15 да 29 гадоў. На жаль, колькасць жанчын, што хварэюць на ВІЧ, у апошні час таксама павялічылася. І калі яшчэ ў 2008 годзе ўдзельная вага жанчын у агульнай структуры хворых на ВІЧ складала 37 працэнтаў, то ў мінулым — 46,5 , а за дзесяць месяцаў бягучага года — 45 працэнтаў. Прыгожай палове чалавецтва ёсць над чым задумацца. Усяго ў Брэсцкай вобласці нарадзілася 135 дзяцей ад матуль, што маюць ВІЧ-інфекцыю, сёлета на свет такіх з’явілася 22 немаўляці. Як паведамляе абласны цэнтр гігіены, эпідэміялогіі і грамадскага здароўя, на 1 лістапада сярод ВІЧ-носьбітаў памерла 250 чалавек, з якіх 76 працэнтаў  ужывалі наркотыкі.  

Са Святланай, сімпатычнай невысокай бландзінкай, сустрэлася невыпадкова. Па родзе сваёй дзейнасці давялося не так даўно пісаць аб праблеме СНІДу. Задача перада мной стаяла адначасова і простая, і складаная. Патрэбна было не толькі пагутарыць з ВІЧ-інфіцыраваным чалавекам, але і выклікаць яго на шчырасць, давер, што, скажу прама, цяжка было зрабіць у камеры спатканняў адной з турмаў, дзе і адбывала свой тэрімн за крадзеж  мая суразмоўца.

Шчупленькая, крыху сутуліўшы плечы, на якія паверх сукенкі накінута хустка, Святлана спярша моўчкі сядзіць, раз-пораз задуменна глядзіць у акно і няспешна пачынае сваю гаворку-споведзь. Кожнае яе слова рэхам адбіваецца ў душы і назаўсёды занатоўваецца ў памяці.

…"Я цудоўна разумею, як ніхто іншы, што з кожным днём я ўсё бліжэй і бліжэй да смерці. Неяк дзіўна: людзі чакаюць Новага года, рыхтуюцца да святаў, будуюць нейкія планы, а тваё жыццё перасягнула тую кропку незваротнасці, калі, на жаль, ужо нічога нельга выправіць. Я хачу, каб мая споведзь, споведзь смяротна хворага чалавека, некаму паслужыла добрым урокам, а камусьці, магчыма, і жыццё захавала.

Пасля дзевяці класаў я, сціплая вясковая дзяўчынка, нарэшце вырвалася ў горад і паступіла вучыцца на швачку. Здавалася, вось і настала яно, доўгачаканае дарослае жыццё, калі ты сам сабе гаспадар. Наперадзе планаў — хоць адбаўляй. І ўсяго хацелася паспрабаваць. Дыскатэкі амаль да самага ранку, новыя знаёмыя і вясёлыя кампаніі так закружылі галаву, што нават не здзівілася, калі аднойчы прапанавалі паспрабаваць наркотык. Адзін раз, другі, трэці. І гэта было як нейкае насланне. Розум гаварыў: трэба спыніцца, пакуль не позна. Але ўжо было позна. І калі на чарговую дозу не хапала грошай, пайшла на злачынства — стала красці. Абірала ў асноўным старых, пакуль не злавілі. Потым лёс мне зрабіў яшчэ адзін "падарунак”. Пасля абследавання ўрач, нібы смяротны вердыкт, мне вынес: ваш аналіз на ВІЧ-інфекцыю станоўчы. Мне тады споўнілася толькі 25 гадоў. Хацелася крычаць, ірваць валасы на галаве, але толькі не думаць, што час адлічвае твае апошнія хвіліны жыцця.

За кратамі ў мяне была магчымасць пераасэнсаваць сваё кароткае і легкадумнае жыццё. Шкада толькі, што нічога цяпер выправіць нельга. Ведаеце, у турме я пачала пісаць вершы. Думаю, што хоць нешта ўсё ж застанецца ў памяць аба мне. А зразумела я адно, што жыццё — найсвяцейшы дар, які можна лёгка згубіць, ставячы на першае месца пустыя каштоўнасці, не шануючы самага дарагога, што дае нам лёс, — сваіх бацькоў, блізкіх і родных”.

Адведзены час на спатканне са Святланай выйшаў. Яшчэ некалькі гадзін у вушах стаяў яе манатонны, абыякавы да ўсяго, што адбываецца навокал, голас. Праўда, у Святланы была адна мара, і мне хочацца верыць, што яна спраўдзілася. 

Таццяна  ІЛЬІНА.